Январĕн 23-мĕшĕнче Чăваш Республикин Пуçлăхĕ М.Игнатьев Чăваш патшалăх оперăпа балет театрĕнче Чăваш Республикин Патшалăх Канашне черетлĕ Çырупа тухрĕ. Çырура регион аталанăвĕн çул-йĕрĕсене, Правительствăн, Патшалăх Канашĕн, вырăнти хăйтытăмлăх органĕсен ĕçне палăртнă. Документа хатĕрленĕ май Чăваш Енре пурăнакансен, обществăлла организацисен представителĕсен тата обществăри ытти институтсен сĕнĕвĕсене шута илнĕ.
А.ВАСИЛЬЕВ, Вăрмар район администрацийĕн пуçлăхĕ:
«ЧР Пуçлăхĕ М.Игнатьев Патшалăх Канашне янă Çырăвне ку хутĕнче Чăваш патшалăх оперăпа балет театрĕнче итлеме тÿр килчĕ. Çырури ку е вăл пулăма вăл вырăсла-чăвашла ваттисен сăмахĕсемпе, Чăваш Енри паллă çыравçăсен сăввисенчи йĕркесемпе çирĕплетсе пычĕ. Пĕтĕмĕшле документа республикăн социаллă пурнăçĕпе экономика, халăх кун-çулĕпе çыхăннă тĕрлĕ сферăсенчи чи çывăх ыйтусене шута илсе хатĕрлени аван палăрчĕ. ЧР Пуçлăхĕ М.Игнатьев критикăран та хăраманнине палăртрĕ: «Татса паман ыйтусем пирки эпир çынсемпе уççăн та суясăр калаçатпăр, тĕрĕс мар тунине те йышăнатпăр. Çитĕнÿсем тăвас тесессĕн хамăра критиклеме те пĕлмелле, çынсем каланине итлеме пĕлмелле». Эпир те район шайĕнче ял тăрăхĕсен пуçлăхĕсемпе, ял активĕсемпе тĕлпулусем ирттерсе халăха хумхантаракан ыйтусене сÿтсе яватпăр. Уçă калаçу пире çитменлĕхсене палăртса вĕсене татса памалли майсем шырама пулăшать. «Пĕр çын утать йĕр юлать, çĕр çын утать çул пулать», - терĕ Михаил Васильевич пĕр тĕллевпе ĕçлемеллине палăртса.
Республика Пуçлăхĕ М.Игнатьев муниципалитетсен ертÿçисене район территорийĕсенче инвесторсене явăçтарассипе, вĕсемпе яланах çыхăну тытса уйрăмах активлă ĕçлемеллине палăртрĕ. Ку енĕпе пирĕн районта та курăмлă ĕçсем пулса пыраççĕ, ытларах вĕсем ялхуçалăхĕпе çыхăннă. Акă 2018 çулта Вăрмар районĕнче пĕтĕмĕшле 177,9 млн тенкĕлĕх 42 инвестици проекчĕ пурнăçланнă, 53 çĕнĕ ĕç вырăнĕ йĕркеленнĕ /вăтам ĕç укçи 16750 тенкĕпе танлашнă\. Тĕслĕхрен, «Ямуков Г.Н.» хресчен-фермер хуçалăхĕнче 6,48 миллион тенкĕлĕх инвестици проекчĕ пурнăçланнă. Проект шайĕнче КБК-11 модульлĕ культиватор, минераллă удобренисем сапакан «Амазони», çĕрулми суйламалли транспортер туяннă, склада юсаса çĕнетнĕ. «Урмарская» ăратлă кайăк-кĕшĕк фабрикинче 2017 - 2020 çулсенче пĕтĕмĕшле 150 миллион тенкĕлĕх инвестици проекчĕ пурнăçлама палăртнă. Проект шайĕнче чăх-чĕп çитĕнтермелли цеха реконструкцилемелле, çĕнĕ оборудовани туянмалла.
Уйрăмах «Демографи» наци проекчĕ шайĕнче пурнăçланакан «Спорт- норма жизни» проекта пурнăçа кĕртесси кăмăла уçать. Ун шайĕнче районсенче ĕçлекен халăха массăллă спорта явăçтарассипе спорт площадкисем хатĕрлеме палăртнă. Спортпа туслашакансен йышĕ ÿссе пыни халăхăн пурнăç тăршшĕне те ÿстерме, демографи лару-тăрăвне лайăхлатма май парасса шанатпăр!»
М.ПУКЛАКОВ, район пуçлăхĕ, районти халăха ĕçпе тивĕçтерекен центр директорĕ:
«Чăваш Республикин Пуçлăхĕ М.Игнатьев кашни çул Патшалăх Канашне янă Çырупа паллаштарать. Ăна вăл хамăр республикăра пурăнакан халăхсен кăмăлне шута хурса хатĕрлет. Кăçал тунă çитĕнÿсем çинче чарăнса тăнă май вăл республикăри экономика аталанăвне тĕплĕн тишкерчĕ, унпа пĕрлех халăх пурнăçне лайăхлатас енĕпе малашне ĕçлемелли тĕллевсене уçăмлатрĕ. Çырура палăртнисем пирĕншĕн политикăпа право докуменчĕ пекех. Эпĕ хам енчен Çырăва пысăк хак парса йышăнатăп. Пĕтĕмĕшле илсен республика аталанăвĕ кашни муниципаллă район еплерех ĕçлесе пынинчен те килет. Чăваш Республикин Пуçлăхĕ 2018 çулта Патшалăх Канашне тухнă Çырăвĕнче палăртнисене эпир те хамăр районта тивĕçлипе пурнăçласа пытăмăр тесе калас килет. Малалла та çак çул-йĕрпех ĕçлесе пырăпăр. 2018 çулта районăн пĕрлештернĕ бюджетне муниципаллă 14 программăпа пурнăçласа пырса 480,342 млн тенкĕлĕх укçа расхутланă. 2019 çул валли районăн пĕрлештернĕ бюджетне укçа килсе кĕнипе тăкакне шута илсе йышăннă. Кăçал муниципаллă 18 программăна пурнăçлама 426,758 млн тенкĕ пăхса хăварнă. Районта 10 инвестици проектне пурнăçа кĕртессипе малалла ĕçлетпĕр. 2019 çулта районта пурăнакансем валли 56 çĕнĕ ĕç вырăнĕ туса памалла, вĕсен укçи вăтамран 13800 тенкĕ кая мар пулмалла. Яллă вырăнсенче обществăлла инфраструктурăна аталантарас тĕллевпе районти пур ял тăрăхĕсем те активлă ĕçлеме тытăннă. Умри тĕллевсем анлă, мĕн тунипе çырлахса лармастпăр, малалла тата та тăрăшуллăрах ĕçлес тетпĕр».
Н.ИВАНОВА, райадминистрацин строительствăпа архитектура тата пурăнмалли çурт-йĕрпе коммуналлă хуçалăх пайĕн начальникĕ:
«Çурт-йĕр строительствипе çыхăннă ыйтусем яланах чи çивĕч ыйтусен шутĕнче. Ку хутĕнче те ЧР Пуçлăхĕ М.Игнатьев ЧР Патшалăх Канашне янă Çырăвĕнче пурăнмалли çурт-йĕрпе тивĕçтерес ыйту çине уйрăм тимлĕх уйăрчĕ. Раççей Федерацийĕ, Чăваш Республики шайĕнче палăртнă программăсем Вăрмар районĕнче те ăнăçлă пурнăçланса пыраççĕ. 2018 çулта акă «Ялсен 2014-2017 çулсенчи тата планпа палăртнă 2020 çулчченхи çирĕп аталанăвĕ» федераллă тĕллевлĕ программа шайĕнче ялта ĕçлесе пурăнакан 3 çамрăк çемьене 4616,6 пин тенкĕлĕх свидетельствăсем панă. Çамрăк çемьесем Кĕтеснер, Мăнçырма, Тикаш ял тăрăхĕсенче пурăнакансем. Çавăн пекех «Çамрăк çемьесене пурăнмалли çурт-йĕрпе тивĕçтересси» патшалăх программи шайĕнче çурт-йĕр тума е туянма 4969,44 пин тенкĕлĕх 6 свидетельство панă. Çурт-йĕрпе тивĕçтермелли программăсем районта пурăнакан çамрăксене хавхалантараççĕ, ялта тĕпленсе пурăнма хистеççĕ.
Çавăн пекех ЧР Пуçлăхĕ Çырура ялта пурăнакансемшĕн йăлари хытă каяшсемшĕн тÿлемелли тарифсене çĕнĕрен пăхса тухасси пирки те каларĕ. Ял халăхĕн шухăшĕсене шута илни савăнтарать».
Н.НИКОЛАЕВ, район администрацийĕн пуçлăхĕн заместителĕ, ял хуçалăхĕпе экологи пайĕн начальникĕ:
«Январĕн 23-мĕшĕнче 12 сехетре Чăваш Ен Пуçлăхĕ кашни çулах Чăваш Республикин Патшалăх Канашне яракан Çырупа паллаштарчĕ. Çак вăхăтра вăл Правительство, Патшалăх Канашĕн, вырăнти хăй тытăмлăх органĕсен, предприяти-организацисен ĕçĕсен çул-йĕрне палăртрĕ. Мана республикăшăн пĕлтерĕшлĕ Çырăва общественноçа явăçтарни тата халăх шухăшне палăртса никĕслени килĕшет. Яланхи пекех Çырупа тĕплĕн паллашатпăр та хамăр ĕçре çав çул-йĕре усă куратпăр. Çырура, пĕтĕмĕшле илсен, республикăра пысăк пĕлтерĕшлĕ ĕçсем туса ирттерни палăрать, малашлăх тĕллевĕсем те паллă.
Мана ытларах ял хуçалăх сферинчи ĕçсем пирки чарăнса тăни кăсăклантарчĕ. М.Игнатьев ял хуçалăх отрасльне çамрăксене явăçтармалли çинчен тата кашни уйрăм çын хăй ĕçне аталантарса пырса фермер ĕçне пуçăнмаллине палăртрĕ. Çав вăхăтра яла çĕнетсе пырса вырăнти халăха пахалăхлă апат-çимĕç продукчĕсемпе тивĕçтермеллине асăрхаттарчĕ. Министрсен Кабинетне тата вырăнти хăй тытăмлăх органĕсене агропромышленноç отрасльне цифровизацилес ыйтăва пăхса тухмаллине палăртрĕ. Çакă ял хуçалăх производствине чылай аталантарма май парасси çинчен те каларĕ. Хăмла участокĕсене ÿстерсех пымалли çинчен те каланă Çырура. Сăмах май каласан, пирĕн районта та хăмла участокĕсем кашни çулах хушăнсах пыраççĕ. Хальхи вăхăтра тухăç параканни 30 гектар, 2 гектар çамрăк хунавсем. Кăçал тепĕр 2 гектар лартса хăварасшăн. Ку енĕпе «АгроРесурсы» тулли мар яваплă общество ăнăçлă ĕçлесе пырать. Хамăр республикăра туса кăларакан çитĕннĕ хăмлана татса тирпейлекен комбайн та туянма пултарчĕç вĕсем. Унсăр пуçне малашлăхра Раççейре туса кăларакан хăмла типĕтекен агрегат туянасшăн. Çапла вара çынсем валли те ĕç вырăнĕсем пулĕç. Эпĕ хам енчен Чăваш Ен Пуçлăхĕн тĕллевне, шухăшне ырласа йышăнатăп, вăл пирĕншĕн - ĕç докуменчĕ».
З.ПАВЛОВА, «Хĕрлĕ ялав» хаçатăн тĕп редакторĕ:
«Чăваш Республикин Пуçлăхĕ М.Игнатьев Чăваш Республикин Патшалăх Канашне çулсерен тухакан Çырăвĕнче хаçат-журнал çырăнса илессипе пĕтĕмĕшле Раççей рейтингĕнче Чăваш Ен — вуннăмĕш, Атăлçи федераллă округра иккĕмĕш вырăнсенче пулнине палăртрĕ. Çакă пире, пичет ĕçченĕсене тата та хавхалануллăрах ĕçлеме хистет тесе шутлатăп.
«Вăйлă аталанса пыракан информаци технологийĕсен ĕмĕрĕнче пурăннă май «Кам информаци нумай пĕлет, çавă тĕнче тытса тăрать», текен каларăш уйрăмах актуаллă. Массăллă информаци хатĕрĕсем вырăнти халăха оперативлă тата тĕрĕс информаципе тивĕçтернине сирĕнтен кашниех лайăх ăнланать», - терĕ ЧР Пуçлăхĕ М.Игнатьев. Республика Пуçлăхĕ массăллă информаци хатĕрĕсенче вăй хуракан журналистсен ĕçне пысăк шайра хаклани пирĕншĕн пысăк чыс тесе шутлатăп. 2018 çулхи иккĕмĕш çур çулхи çырăнтару кампанийĕнче Чăваш Енре пурăнакансем «Раççей Почти» уйрăмĕсем урлă 210 пине яхăн экземпляр хаçат-журнал çырăнса илнĕ. Çакă пин çын пуçне 169 экземпляр хаçат-журнал тивет, Раççейри ытти регионсемпе танлаштарсан ку кăтарту икĕ хут ытларах. Унсăр пуçне хаçат-журнал тиражне ÿстерес тĕллевпе альтернативлă майпа активлăрах ĕçлемеллине каларĕ Михаил Васильевич.
«Хĕрлĕ ялав» хаçат редакцийĕн коллективĕ «Раççей Почти» Федераллă патшалăх унитари предприятийĕн республикăри почта çыхăнăвĕн Управленийĕн Вăрмарти почтамчĕпе пĕрле район хыпарçине çырăнтарассипе кашни çырăнтару кампанийĕнчех тĕрлĕ акцисем ирттерет, почтальонсемпе пĕрле ял халăхĕпе тĕлпулусем ирттерет, район хаçатне вырăнти халăха çырăнтарассипе тăрăшать. Çавăн пекех «Хĕрлĕ ялав» хаçата альтернативлă майпа çырăнтарассипе те тĕллевлĕ ĕçлетпĕр, районти предприятисемпе организацисенче пулса вĕсенчи ĕç коллектвĕсемпе тĕл пулса район хыпарçине çырăнтаратпăр.
«Вырăнти халăх республикăра тата районсенче тухса тăракан пичет изданийĕсене те халичченхи пекех активлă çырăнни, хаçат-журналсен тиражĕсем малтанхи шайрах сыхланса юлни çынсем массăллă информаци хатĕрĕсене шаннине çирĕплетет», - тенĕ М.Игнатьев. Пирĕн тĕллев — халăха тĕрĕс те объективлă информаципе тивĕçтересси».
Н.МЕФОДЬЕВА, районти тĕп больницăн тĕп врачĕ:
«Чăваш Республикин Пуçлăхĕ М.Игнатьев ЧР Патшалăх Канашне çуллен яракан Çырăвĕпе паллаштарнă май сывлăх сыхлавĕн сферине те яланхиллех пысăк тимлĕх уйăрчĕ. 2012 çултанпа, РФ Президенчĕн май уйăхĕнчи Указĕсене пурнăçа кĕртме тытăннăранпа, çынсен пурнăç тăршшĕн ÿсĕмĕ пĕлтĕр Чăваш Енре халиччен сăнаса-палăртса тăнă çулсенчи чи пысăк кăтартăва çитнине — 73,5 çулпа танлашнине каларĕ. Ку вăл республикăра пурăнакансене пахалăхлă медицина пулăшăвĕпе тивĕçтернинчен сахал мар килнине палăртрĕ. Чăнах та çапла. Тухтăр патне вăхăтра йышăнăва килсе консультаци илме, хальхи йышши оборудованипе сывлăха тĕрĕслеттерме, кирлĕ пулсан стационарта выртса сипленме условисем пурри нумай пурăнаслăхпа тÿрремĕнех çыхăннă. Эпир те, районти медицина ĕçченĕсем, районта пурăнакансен сывлăхне тимлесе тăрассине тĕп вырăна хуратпăр. Пациентсене сипленме районти тĕп больницăра 73 койка-вырăн пур, кăнтăрлахи уйрăмра сипленмелли — 25 вырăн, 21 фельдшерпа акушер пункчĕ, 4 пĕтĕмĕшле практикăллă врачăн уйрăмĕ, 1 врач амбулаторийĕ ĕçлеççĕ. 2018 çулта поликлиника çурчĕн тата Пысăк Енккассинчи практикăллă врачăн уйрăмĕн çивиттисене юсанă, Анаткас ялĕнче çĕнĕ ФАП уçăлнă, поликлиникăра çывăх кунсенче лифт хута каймалла. Больницăн пурлăхпа техника базине çĕнетсех тăратпăр, тин кăна электроэнцефалограф, 3 электрокардиограф туяннă. 2019 çулта поликлиникăри ача-пăча уйрăмĕнче, хĕрарăмсен консультацийĕнче юсав ĕçĕсем ирттерме, Энтриялĕнче тата Пинерте çĕнĕ ФАПсем уçма палăртнă. Мĕнпур ĕçсене, пуçарусене пурнăçа кĕртме республика пире яланах пулăшса тăрать».
Н.ИВАНОВА, райадминистрацин вĕрентÿпе çамрăксен политикин управленийĕн начальникĕ:
«Чăваш Республикин Пуçлăхĕ М.Игнатьев ЧР Патшалăх Канашне янă Çырăвĕнче, йăлана кĕнĕ йĕркепе, региона аталантарас çул-йĕре палăртрĕ, туса ирттернĕ ĕçсене пĕтĕмлетрĕ. Çав шутра çитĕнсе пыракан ăрăва пахалăхлă пĕлÿ, тĕрĕс воспитани парас ыйту çинче тĕплĕн чарăнса тăчĕ. Юлашки çулсенче республикăри вĕрентÿ тытăмĕнче чăнах та пысăк ĕçсем туса ирттернĕ. Çĕнĕ ача сачĕсем, çĕнĕ шкулсем уçăлаççĕ, вĕренÿ заведенийĕсенче вĕренекенсене тĕрлĕ технологисемпе тата инновацисемпе кăсăклантарма майсем туса парасси ăнăçлăн пурнăçланса пырать. Вĕрентÿ пахалăхĕ республикăра çÿллĕ шайра. Вăрмар районĕн вĕрентÿпе çамрăксен политикин ĕçĕ-хĕлĕн пĕлтерĕшлĕ задачисем шутне ачасене тата çамрăксене пуласлăхалла хăюллăн пăхма старт парасси кĕрет. Паянхи кун тĕлне районта çамрăксен тĕрлĕ пĕрлешĕвĕсем, çавра сĕтелсем, клубсем ĕçлеççĕ, ачасемпе çамрăксене вăхăтне усăллă ирттерме пулăшаççĕ. Михаил Васильевич республикăра 50 пине яхăн волонтер пулнине каларĕ. Палăртма кăмăллă, вĕсем хушшинче пирĕн район волонтерĕсем те хăйсен вырăнне тупнă. Вĕсем ыркăмăллăха пропагандăлас тĕлĕшпе ĕçлеççĕ, тĕрлĕ мероприятисене активлă хутшăнаççĕ, ыттисем валли тĕслĕх пулса тăраççĕ. Малалла та çамрăксене районăн социаллă-экономикăллă, обществăлла-политикăллă тата культура аталанăвĕн процесне активлă хутшăнтарассипе ĕçлĕпĕр».
